Baz yağ olarak bilinen taşıyıcı yağlar bir bitkinin yağlı kısmından, genellikle tohumlardan, çekirdeklerden veya sert kabuklu yemişlerden elde edilen bitkisel yağlardır. Masaj ve aromaterapide cilde uygulanmadan önce uçucu yağları seyreltmek için de kullanılır. Taşıyıcı yağ olarak adlandırılırlar, çünkü uçucu yağları cilde taşırlar.
Her bir taşıyıcı yağ, farklı bir özellik ve kombinasyona sahiptir. Taşıyıcı yağın seçimi, aranan faydaya bağlı olarak değişmektedir.
Baz yağların içeriğinde cildin yapısını güçlendiren, cildi besleyen vitaminler ve besin öğeleri vardır. Bunlar; E vitamini, en önemli antioksidanlardan biridir. Serbest radikallere karşı savaşarak, hücre hasarının önüne geçer. Bağışıklık sistemini güçlendirmek için önemli bir bileşendir. E vitamini dışında diğer vitaminler, A vitamini, D vitamini, Beta-karoten, Lesitin.
İçerisinde bulunan esansiyel yağ asitleri ise başlıca; EFA, Linoleik Asit, Oleik Asit, Gamma Linoleik Asit (GLA).
Baz yağlar Nasıl Elde Edilir?
Baz yağları çeşitli yöntemlerle elde edebiliriz. Bu yöntemlerden en bilinen maserasyon veya soğuk sıkımdır. Çiçeklerde yani bitkinin tohumlu kısımlarında maserasyon yöntemi kullanılırken, meyvelerde, tohumlarda ve kuru yemişlerde soğuk sıkım yöntemi kullanılmaktadır.
- Maserasyon yöntemi nedir?
Aynı sefa, sarı kantaron vb. çiçeklerde sıkça kullanılan maserasyon yöntemi için yapmanız gerekenler.
Çiçek kısmı hasat edilir ve sonrasında iyice kurutulur kurutma için tel tepsiler tercih edilmelidir, çiçekler çok üst üste serilmemelidir hem üstten hem de alttan hava alması gerekir. Aksi halde çiçeklerde kurutma esnasında küflenme meydana gelebilir. Çiçeklerin tam anlamıyla kuruduğundan emin olunduğunda sterilize edilmiş, ısıya dayanıklı bir kavanoz hazırlanır.
1:10 oranını kullanarak kavanoz ağzına kadar çiçekle doldurulur ve üzerine Zeytin yağı veya Ayçiçek yağı eklenir, bitkinin tamamen yağın altına batırıldığından emin olunmalıdır. 40 gün güneş gören bir yerde kavanoz ağzı kapalı bir şekilde bekletilir gün aşırı kavanoz ters yüz edilerek karıştırılır. Hazırlanan kavanozların üzerine tarih atılmalıdır.
40 gün sonrasında yağ bir süzgeç veya bez yardımıyla süzülür. Yağ artık hazırdır, amber şişelerde veya güneş görmeyen serin bir yerde yağ muhafaza edilir.
- Soğuk Sıkım (presleme) yöntemi nedir?
Soğuk sıkım yağlar, meyve veya tohumların modern bir çelik presle preslenmesiyle elde edilen yağları ifade eder.
Soğuk sıkılmış yağlar tüm lezzetlerini, aromalarını ve besin değerlerini korurlar, bu da bu yağları yemek pişirme ve cilt bakımı gereksinimleri için mükemmel kılar. Sıfır gram trans yağ asidi içerirler ve doğal olarak kolesterolsüzdürler.
Presleme, sürtünme yoluyla ısı üretmesine rağmen, yağlı tohumlar önceden pişirilmemiştir ve sonuç olarak, yağın doğal antioksidanlardan, vitaminlerden ve aromadan sıyrılan büyük ölçekli çözücü ekstraksiyonu ve rafine etme işlemlerinin aksine, yağ soğuk preslenmiş olarak kabul edilir.
Soğuk sıkım yönteminde elde edilen yağlar cildimiz için oldukça faydalıdır. Hiçbir şekilde rafine edilmez, kokuları giderilmez veya işlenmezler.
Zararlı solvent kalıntısı içermezler. Tokoferoller (örneğin E Vitamini) ve fosfatidler (örneğin Lesitin) gibi doğal antioksidanlar içerirler. (örneğin Kenevir Tohumu yağı, Havuç tohumu yağı, Çörekotu yağı vb.)
Baz yağlar nasıl muhafaza edilir?
Baz yağlar, yağın çabuk bozulmasını önlemek için ısıdan ve doğrudan güneş ışığından uzakta saklanmalıdır. Soğuk preslenmiş veya soğuk ekspeller ile preslenmiş yağlar, minimum ısı ile işlendikleri için tercih edilirler. Yağları uzun ömürlü kullanmak için içerisine e vitamini de ilave edilebilir.
Baz yağlar ve Bakım
En uygun baz yağ türü, cilt tipinize, alerjiniz olup olmadığına ve yağı nasıl ve nereye uygulayacağınıza bağlıdır. Cildiniz için iyi yağı test ederek bulabilirsiniz. Cildinizin küçük bir kısmına deneyip, cildinizin nasıl tepki verdiğini görebilirsiniz.
Baz yağlar, herhangi bir doğal cilt bakımı rutininin hayati bir bileşenidir, ancak aralarından seçim yapabileceğiniz pek çok yağ olduğu için, hangi taşıyıcı yağın cilt tipinize en uygun olduğunu düşünmeye değer. Cildiniz kuru, yaşlanmış veya yağlı olsun, yardımcı olacak bir taşıyıcı yağ mutlaka vardır.
Yüzünüze bir taşıyıcı yağ uyguluyorsanız, özellikle akneye eğilimli bir cildiniz varsa, üzüm çekirdeği yağı veya ayçiçeği yağı gibi daha ince yağları tercih edebilirsiniz.
Kuru, soluk veya hasar görmüş saçlarla uğraşıyorsanız saçınıza yağ uygulamak yardımcı olabilir. Üzüm çekirdeği veya argan yağı gibi daha ince bir yağ, ince saçlı olanlar için daha uygun olabilirken, kalın yağlar kalın telli veya kuru veya hasar görmüş saçları olanlar için daha uygundur.
Cilt için uygun yağlar arasında badem yağı, parçalanmış hindistancevizi yağı, jojoba yağı, ayçiçek yağı veya kayısı çekirdeği yağı tercih edilebilir. Bknz:Baz Yağları Günlük Hayatımızda Kullanmanın 5 Yolu .